Andrzej Seweryn – Laureat POLITKI 2017

Andrzej Seweryn – jeden z najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych i filmowych, reżyser, pedagog, dyrektor  Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie.

Swój talent aktorski ujawnił na obozach harcerskich oraz na szkolnych akademiach. Wówczas pojawiło się młodzieńcze marzenie, aby poprzez aktorstwo zmieniać świat. W roku 1968 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, a następnie rozpoczął pracę w Teatrze Ateneum.  O utalentowanego aktora szybko upomniało się radio, film i telewizja.

Pierwsza wybitna rola filmowa to Maks Baum w zrealizowanej przez Andrzeja Wajdę „Ziemi obiecanej” u boku Daniela Olbrychskiego i Wojciecha Pszoniaka. Współpraca z wybitnym polskim reżyserem była kontynuowana w kolejnych filmach: „Bez znieczulenia” i „Dyrygencie” – za którego otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego aktora na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie, „Człowieku z żelaza”, „Dantonie”, „Panu Tadeuszu”,  „Zemście”. Aktor pojawiał się także na małym ekranie w serialach: „Noce i dnie”, „Polskie drogi” czy „Rodzina Połanieckich”.

W 1980 roku Andrzej Seweryn wyjechał do Paryża, by zagrać w wystawianej tam sztuce Witkacego „Oni” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Aktor został wówczas zauważony oraz doceniony i w efekcie zagościł we Francji na … 33 lata. Do najważniejszych doświadczeń teatralnych  w pracy za granicą uważa współpracę z Peterem Brookiem. W 1993 roku, jako trzeci cudzoziemiec w historii, otrzymał angaż do słynnego na całym świecie zespołu Comédie Française. Trzy lata później francuska krytyka uznała go za najlepszego aktora sezonu. Zachwycał publiczność i krytykę  m.in. w sztukach Moliera, Czechowa, Szekspira. Entuzjastycznie przyjmowano jego próby reżyserskie. Był również wieloletnim wykładowcą w Wyższej Szkole Sztuki i Technik Teatralnych w Lyonie oraz w Wyższym Konserwatorium Narodowym Sztuk Dramatycznych w Paryżu.

Andrzej Seweryn wystąpił w wielu filmach międzynarodowej produkcji. Do najważniejszych należą: nagrodzone Oscarem „Indochiny”, „Genealogia zbrodni” u boku Catherine Deneuve, „Rewolucja francuska”,  „Nocna straż”, „Jeszcze nic nie widzieliście”, „Amok” z główną nagrodą aktorską na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Kairze. Pojawił się też na planie u Marca Bellocchia w „Wyroku”, w „Liście Schindlera”,  u Agnieszki Holland zagrał w „Całkowitym zaćmieniu”.

Nigdy jednak nie zapomniał o Polsce. „Starałem się krzewić kulturę polską we Francji. W katedrach prezentowałem po francusku i po polsku „Tryptyk rzymski”, poemat Jana Pawła II. Brałem udział w spotkaniach w bibliotece polskiej w Paryżu, w polskich szkołach” – podkreślał.

Andrzej Seweryn stworzył także wiele wspaniałych kreacji w polskim kinie. Wystąpił m.in.  w filmach: „Ogniem i mieczem” Jerzego Hoffmana, „Prymas. Trzy lata z tysiąclecia” Teresy Kotlarczyk , w którym wzbudzał podziw i uznanie rolą kardynała Stefana Wyszyńskiego,  „Różyczka” Jana Kidawy Błońskiego, „Anatomia zła” Jacka Bromskiego . Ogromnym sukcesem w kraju i za granicą okazał się film „Ostatnia rodzina” (2016). Za  rolę Zdzisława Beksińskiego Andrzej Seweryn otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora podczas 69. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Locarno i na 41. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Orła 2017.

W 2006 roku zadebiutował w roli reżysera filmu „Kto nigdy nie żył…” z Michałem Żebrowskim w roli głównej.

Andrzej Seweryn jest laureatem wielu prestiżowych nagród i odznaczeń. W Polsce otrzymał m.in.: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1997), Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla kultury polskiej w świecie (1997), Nagrodę za promocję polskiej kultury za granicą na 12. Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Operatorskiej Camerimage w Łodzi (2003), Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2008). We Francji uhonorowano go Orderem Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych (1994), prestiżowym odznaczeniem „Orde National du Merite” za zasługi dla kultury francuskiej (1999) oraz Orderem Legii Honorowej (2005).

Po 33 latach pobytu za granicą, 20 latach pracy w Comédie Française wrócił na stałe do kraju. Tutaj z wielkim powodzeniem kontynuuje swoją drogę zawodową i mówi: „Jestem szczęśliwym człowiekiem.”

Panie Andrzeju, życzymy, aby to uczucie nigdy nie zgasło. My też jesteśmy szczęśliwi, że możemy podziękować Panu za obdarowanie nas magią swoich ról i uhonorować  nagrodą Politki za krzewienie wybitnego, polskiego kunsztu aktorskiego poza granicami naszego kraju.  Wierzymy, że wyjątkowa gwiazda nad Lipnem, pod którą urodziła się Pola Negri, daje bezterminową gwarancję szczęścia.